در میان غذاهای اصیل و شاعرانه‌ی شیراز، قنبر پلو جایگاه ویژه‌ای دارد، غذایی مجلسی، پرمغز و خوش‌عطر که با ترکیب برنج، خرما، گردو و گوشت‌قل‌قله‌ای پخته می‌شود، طرز تهیه قنبرپلو شیرازی روایتگر پیوند سنت، ذائقه‌ی جنوبی و هنر آشپزی مادران شیرازی است.
این غذا را معمولاً برای مهمانی‌های بزرگ و جشن‌ها می‌پزند، چون ظاهرش مجلل است و طعمش خاص.
برخلاف تصور خیلی‌ها، قنبرپلو شیرینی‌اش زیاد نیست؛ بلکه طعمی متعادل بین شیرین و خوش‌ادویه دارد — چیزی بین لذت و لطافت.
معرفی قنبرپلو شیرازی
قنبرپلو یکی از غذاهای سنتی استان فارس است که نامش از شخصی به نام «قنبر» گرفته شده؛ خدمتکاری وفادار که گفته می‌شود این ترکیب لذیذ را برای نخستین‌بار آماده کرده است.
این غذا از برنج دم‌کشیده و مایه‌ای تشکیل شده که با خرمای شیرین، گردو، پیاز و گوشت چرخ‌کرده درست می‌شود.
طعم نهایی، یادآور مرصع‌پلو یا عدس‌پلو با ادویه‌های جنوبی است؛ اما ترکیب خرما و گردو در آن، روحی متفاوت به غذا می‌دهد.
مواد لازم برای تهیه قنبرپلو شیرازی
مواد لازم برای مایه قنبرپلو
- خرما (ترجیحاً استعمران یا مضافتی): ۱۵ عدد
- گردوی خردشده: نصف پیمانه
- پیاز متوسط: ۱ عدد
- گوشت چرخ‌کرده: ۳۰۰ گرم
- زردچوبه، دارچین و فلفل سیاه: از هرکدام نصف قاشق چای‌خوری
- نمک: به میزان لازم
- روغن: ۳ قاشق غذاخوری
مواد لازم برای پلو
- برنج ایرانی: ۳ پیمانه
- زعفران دم‌کرده: ۲ قاشق غذاخوری
- روغن یا کره: ۲ قاشق غذاخوری
- پیازداغ و کشمش (اختیاری) برای تزیین
پیشنهاد مطالعه: رزرو آشپز شرکت در تهران
طرز تهیه قنبر پلو شیرازی مرحله به مرحله
مرحله اول: آماده‌سازی مایه
در تابه روغن بریز و پیاز خردشده را تفت بده تا طلایی شود.
گوشت چرخ‌کرده را اضافه کن و با ادویه‌ها (زردچوبه، دارچین و فلفل) تفت بده تا رنگش برگردد.
خرماها را هسته بگیر و ریز خرد کن یا با پشت قاشق له کن.
گردوهای خردشده را اضافه کن و خرما را با گوشت مخلوط کن تا حالت خمیری بگیرد.
اگر مایه خشک بود، کمی روغن یا کره به آن اضافه کن.
نکته: ترکیب خرما و گردو باید نرم و چسبنده شود تا بتوانی گلوله‌هایی کوچک از آن درست کنی.
مرحله دوم: پخت برنج
برنج را مانند همیشه آبکش کن.
در کف قابلمه کمی روغن بریز و ته‌دیگ دلخواه بگذار.
سپس لایه‌ای از برنج و لایه‌ای از مایه قنبرپلو را بریز.
همین کار را تکرار کن تا مواد تمام شوند.
در پایان زعفران دم‌کرده و کمی کره روی سطح برنج بریز.
مرحله سوم: دم‌کردن
درب قابلمه را بگذار و اجازه بده پلو حدود ۴۵ دقیقه با حرارت ملایم دم بکشد.
در این مدت، طعم خرما و گردو در برنج پخش می‌شود و رنگ طلایی زعفران ظاهر غذا را زیباتر می‌کند.
مرحله چهارم: سرو
قنبرپلو را در دیس بکش، مایه‌ی گوشتی را روی برنج بریز و با پیازداغ، زرشک یا خلال بادام تزیین کن.
می‌توانی کنار آن سالاد شیرازی یا ماست چکیده سرو کنی.
نکات طلایی در پخت قنبرپلو شیرازی
- برای طعم اصیل‌تر، از خرمای نرم و شیرین استفاده کن.
- دارچین و زعفران دو راز اصلی عطر قنبرپلو هستند.
- گردو را زیاد خرد نکن تا بافتش در غذا حس شود.
- اگر دوست داری طعم ترش‌وملس بگیرد، کمی رب انار به مایه اضافه کن.
- این غذا با مرغ ریش‌ریش‌شده هم بسیار خوشمزه می‌شود.
از دل آشپزخانه‌های شیراز
در مهمانی‌های قدیمی شیراز، قنبرپلو یکی از غذاهای اصلی سفره بود.
مادرها روز قبل خرما و گردو را آماده می‌کردند، برنج را می‌شستند و زعفران دم می‌کردند.
صبح روز مهمانی، بوی دارچین و خرما از آشپزخانه‌ها به حیاط می‌رسید.
کودک‌ها کنار دیگ جمع می‌شدند تا ته‌دیگ زعفرانی و مغزدار را بچشند.
در فرهنگ شیرازی، قنبرپلو نماد مهمان‌نوازی و برکت است — غذایی که شادی و گرما را به سفره می‌آورد.
ارزش غذایی قنبر پلو شیرازی
قنبرپلو ترکیبی از انرژی خرما، پروتئین گوشت، و چربی مفید گردوست.
این غذا هم سیرکننده است، هم مغذی. زعفران و دارچین موجود در آن به هضم بهتر کمک می‌کنند و باعث نشاط و آرامش می‌شوند.
جمع بندی
طرز تهیه قنبر پلو شیرازی تلفیقی است از طعم، فرهنگ و اصالت. غذایی که هم شکم را سیر می‌کند و هم دل را گرم، طعم خرما و گردو در کنار عطر زعفران و دارچین، مزه‌ای خلق می‌کند که مخصوص سفره‌های جنوبی و قلب فارس است، اگر می‌خواهی مهمان‌نوازی شیرازی را در خانه‌ات زنده کنی، قنبرپلو را امتحان کن — خوش‌عطر، رنگین و پر از مهر.
